Lichaamshaar, scheerverwachting, zelfbeeld en emancipatie

- Deze blog verscheen ook op Knack Weekend -

In de loop van de geschiedenis is er iets vreemds gebeurd; er is een trend ontstaan onder vrouwen om hun been-, oksel- en schaamhaar weg te halen. Recent is dit enorm wijdverspreid én gecommercialiseerd geraakt door een erg succesvolle marketingstrategie van een scheermessenfabrikant. En nog steeds levert al dat scheren een goudmijn op; scheermesjes, scheerzeep, verzachtende crèmepjes, lazer- en epileerbehandelingen. In mijn ogen wordt het vrouwelijk lichaam enorm uitgebuit, naast dat bijna alle vrouwen zich zoet houden met het scheren van hun lichaam, dragen ze ook een bh, dragen ze make-up en gebruiken ze tampons. Stuk voor stuk marketing die vrouwen aanspreekt maar veelal ook onzeker maakt. Ik, als antropoloog, begrijp niet waarom het zulke wijdverspreide gebruiken zijn geworden. Het is een groot contrast met hoe we kijken naar het mannelijk lichaam.
In mijn ogen creëert het een ongelijkheid tussen mannen en vrouwen: het mannenlichaam is goed en het vrouwelijk lichaam moet aangepast worden. 
Verandering
Sinds de puberteit heb ik veel tijd besteed om aan al deze verwachtingen te voldoen, omdat het 'zo hoort', omdat ik niet raar wil zijn, omdat... Ik had niet het gevoel dat ik een keuze had. Hoe vervelend ik dat scheren ook vond, hoe erg mijn huid ook irriteerde, ik voelde niet dat ik kon stoppen met scheren.

Ik herinner me dat ik op het toilet was met een vriendin en ik in de spiegel keek. Ik had mijn arm omhoog en we discussieerden over of mijn stoppels al te lang waren en ik ze weer moest scheren. Het is vreemd om daaraan terug te denken, aan een lichaam dat constant beoordeeld wordt. Die haren brengen zoveel onzekerheid met zich mee. Vele jaren later voelde ik me pas vrij genoeg om eigen keuzes te maken.

De eerste stap buiten
New Orleans was de eerste plek waar ik buiten met behaarde benen rondliep. Ik voelde me er niet gemakkelijk bij, ik voelde me lelijk, het voelde of ik een grens overging. Toch was het wel de stap die ik wilde zetten. Elke keer als ik naar buiten ging was ik me er van bewust dat ik mijn benen niet scheerde en andere vrouwen wel. Eerlijk gezegd voel ik me niet vrij of een ge-emancipeerde vrouw wanneer ik omgeven word door een wereld die zoveel verwacht en bewerkt.

Waarom is mannenhaar sexy en dat van vrouwen niet?

Gewenning
Ik stopte dus met scheren, want waarom is mannenhaar sexy is en dat van vrouwen niet? Ik vond het niet eerlijk, ik wil ook sexy kunnen zijn zonder mezelf aan te passen. Toch droeg ik vanaf deze keuze lange broeken en shirts met mouwen. Terugkijkend moest ik toen leren om mijn nieuwe uiterlijk te accepteren. Ik vond beenhaar namelijk niet mooi, maar ik wilde het mooi vinden omdat het mijn lichaam is. Pas toen ik stopte met scheren realiseerde ik me dat ik mijn lichaam nog nooit met haar had gezien, ik wist niet wat voor lichaamshaar ik had of hoe lang het zou groeien. Ik zal vast verklappen: je raakt er aan gewend.

Vaak dacht ik gefrustreerd: “had ik maar blonde haren”

Oksels
Ik had minder moeite om mijn okselhaar te laten staan; dat is naar mijn gevoel veel meer geaccepteerd. Toch besloot ik om het kort te knippen wanneer ik een hemdje droeg. Ik hield het kort maar beschadigde in ieder geval niet mijn huid met een scheermesje. Okselhaar vond ik wel mooi, zoals je ziet op foto’s uit de hippietijd. Na een jaar besloot ik het gewoon te laten groeien. Ik leerde meer vrouwen kennen met okselhaar, waardoor ik besefte dat ik niet de enige was die het mooi of prettig vond.

Haar laten staan was dus niet gewoon een nuchtere keuze van mij, het heeft me energie gekost en maakte me heel kwetsbaar. Elke keer was ik weer bang dat mensen er iets van vonden. Ik bereidde me er zelfs op voor dat ik nieuwe vrienden moest gaan maken. Dit bleek gelukkig niet het geval; die zorgen leken vooral in mijn hoofd te zitten. Door te stoppen met scheren merkte dat ik niet zo vrij ben als dat ik altijd dacht. Ik vind het stom dat het zo kwetsbaar voelt, ook om hier nu over te schrijven: open en bloot.

Schaamstreek
Dit is een intieme en kwetsbare plek, zowel sociaal als lichamelijk gezien. Ik schoor mijn schaamhaar af, omdat ik dacht dat iedereen het deed en het van mij verwacht werd. Het is gewoon eng om je bloot te geven; wat verwacht die ander te zien? Al dat scheren bracht een droge geïrriteerde huid en onzekerheid met zich mee. Schoor ik het wel goed? Na een dag had ik weer stoppels, moest ik dan direct weer scheren?

Later leerde ik dat schaamhaar een belangrijke rol speelt voor je hygiëne. Deze haren beschermen je vagina tegen bacteriën. De kans op infecties en jeuk is veel groter wanneer je het afscheert. Bovendien vind ik die krulharen veel mooier dan zo’n kale droge huid. Wees vooral niet bang voor het oordeel van een ander, ik heb namelijk het gevoel dat die angst niet gegrond is.

Al dat scheren bracht een droge geïrriteerde huid en onzekerheid met zich mee.

Twee jaar later
Ik ben enorm blij met mijn lichaam en ik ben gewend aan mijn haargroei. Het voelt geweldig om geen masker te dragen, me niet aan te passen maar gewoon te zijn wie ik ben en dit aan de wereld te laten zien. In plaats van met schaamte loop ik nu met trots rond. Trots dat ik eindelijk gewoon kan rondlopen en zwemmen zoals ik dat zelf wil. Zonder mezelf anders voor te doen, wat me de vrijheid geeft om spontane keuzes te maken. Ik hoef niet een uur voor te bereiden voor ik mijn lichaamsdelen toon aan de wereld. Het haalt de onzekerheid weg van of je je wel genoeg geschoren hebt; dat vond ik zelf altijd een kriem.

Wat mij geholpen heeft? Periodes in het buitenland, waar ik niemand kende en waardoor ik meer vrijheid voelde om te experimenteren. Ik maakte ook daar veel vrienden. Zo leerde ik dat ik gewoon mijzelf mag zijn. En weet je, het maakt me niet meer uit of mensen het wellicht lelijk vinden of dat ze zichzelf scheren. Liever hoop ik natuurlijk mensen te inspireren om de vrijheid te nemen die ze graag willen. Hoewel er tal van redenen te verzinnen zijn om te blijven scheren, probeer het gewoon eens uit en kijk hoe je je erbij voelt. Pas wanneer meer vrouwen met lichaamshaar rondlopen, zullen meer mensen gaan inzien dat dit ook mogelijk is. Omarm jezelf zoals je bent. Wellicht creëren we dan wat meer gelijkheid tussen het mannen en vrouwen.

Het voelt geweldig om geen masker te dragen en me niet aan te passen, maar gewoon te zijn wie ik ben.

Voordelen:
  • Gezondere huid (zonder irritatie en minder kans op infecties)
  • Meer zelfacceptatie en liefde voor je lichaam
  • Minder afval
  • Geen verstopte doucheputjes 
  • Besparing van tijd en geld
Leestip: over Lactacyd en het effect van zeep bij je intieme delen



* Deze post is inmiddels meer dan 2500 keer gelezen en verschenen op Knack Weekend. Super tof; maak het bespreekbaar! *

Reacties

Populaire posts van deze blog

Sauna feestjes in Finland

Drie maanden zonder wc-papier

Vrij leven zonder bh's

Experiment: schone haren zonder shampoo